2006 Sağlık Bakanlığının öncülüğünde başlayıp Cumhurbaşkanımız recep Tayyip Erdoğan’ın himayesinde yürütülmüş olan tütün kontrol programı vatandaşlar tarafından büyük destek görmüş ve ülke çapında adeta bir kampanyaya dönüşmüştü. O güne kadar tüm kapalı mekanlar; yolcu otobüsleri, trenler, sinema, restoran, hatta hastanelerde normal kabul eden sigara kullanımı yasaklanmış, içicileri bile bu yasaktan memnun kalmışlardı. O güne kadar normal kabul eden davranışlar, evde misafirlere sigara ikramı, doktorların hasta muayene odasında, öğretmenlerin öğretmenler odasında sigara içmesi sıradan bir olay kabul edildiği günlerden sonra bizim ülkede bu yasak işlemez diyenleri bile yanıltacak özellikte yasağa uyulmuştu. Bu çerçevede sigara kullanım oranı yüzde 31,6'lardan yüzde 26'ya inmişti. Bu başarılı kampanya dolayısıyla Dünya Sağlık Örgütü Türkiye’yi örnek gösterdi ve ödüllendirdi. Sonraki süreçte sigara trölleri yeni stratejiler geliştirdi. Kapalı mekan kavramı üstü açılabilir mekanlar, yanları açık teras balkonlar ile aşıldı, marketlerde en gözde yerler olan kasa arkası son dakika alışveriş rafları ve özendirici farklı satış yöntemleri geliştirildi. Sarma makinaları ile sigara haline getirilen açık tütün satışları cazip hale geldi, Nargile kafeler ve son olarak da elektronik sigara kullanımı adeta moda haline getirildi. Bütün bunların sonucunda günümüzde tütün kullanımı neredeyse eski oranlarını yakalamış oldu.
BEN BIRAKAMAM DEMEYİN
Sigaranın zararlarını bilmeyen yok ama dünya nüfusunun önemli bir bölümü maalesef ısrarla tütün ürünlerini kullanmaya devam ediyor. Şunun bilinmesinde yarar var; dünyada sigara kullanımının %80’i düşük ve orta gelirli ülkelerde gerçekleşiyor. Sigara, bilinen en önemli hastalık ve erken ölüm nedeni. İçilen her sigarada vücut için zararlı kanser yapıcı ya da kanserin ortaya çıkmasını kolaylaştırıcı 4000’den fazla kimyasal madde var. Sigara içenlerde Akciğer Kanseri ve Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) riskinin artmasının yanı sıra diğer kanser tipleri, kalp krizi ve inme gibi başta gelen ölüm nedenlerinin ortaya çıkma riski de arttığı ispatlanmış gerçekler. Bu kadar maddenin yanı sıra tütündeki nikotin, ciddi bağımlılık yapma özelliğine sahip. Ayrıca sigara sadece içen kişi için değil aynı ortamda pasif olarak sigara dumanına maruz kalan bireylerin de sağlığını tehdit ediyor. Tütün ve mamullerinin insan sağlığı üzerinde ki zararlı etkileri nedeniyle doğrudan ve dolaylı sağlık giderlerini hesaplamak kolay değil. Diğer taraftan yaşam kalitesi üzerine olumsuz etkilerinin maddi karşılığı da yok. O nedenle tütün ve mamülleri ile mücadeleye devam edeceğiz. Günümüzde kişinin sigarayı bırakırken yaşadığı bu belirtilerin kontrol altına alınmasını ve bu zorlu dönemi daha kolay atlatmasını sağlayacak ilaç tedavileri mevcut. Yurt genelinde sigara bırakma polikliniklerinde sigarayı bırakmak isteyen bireyler için bu tedaviler veriliyor. Kütahya’da da 1 nolu Toplum Sağlığı Merkezi’nde Sigara Bırakma Polikliniği var. Sigarayı bırakmaya çalışırken kişi nikotinin bağımlılık yapıcı özelliğinden dolayı zorlanabilir. Çünkü bu dönemde huzursuzluk, uykusuzluk, yorgunluk, sinirlilik, konsantrasyon bozukluğu ve baş ağrısı gibi nikotin yoksunluk belirtileri ortaya çıkar, bu belirtiler en yoğun ilk 2-3 haftalık dönemde yaşanır. Kimse ben sigarayı bırakamam demesin, kararlı olunursa başarılır.
ELEKTRONİK SİGARA DA EN AZ NORMAL SİGARA KADAR ZARARLI. ALDANMAYIN GENÇLER!
Şu konuda gençleri uyarmak isterim. Elektronik sigara için farklı reklamlara aldanmasınlar. Bunun içindeki nikotin de en az sigara kadar zararlı. Hem bağımlılık yapıyor, hem de kanser dahil sigaranın bilinen tüm zararlı etkileri bunda da mevcut. Ayrıca nargile gibi ürünler sigaraya göre belki misli ile daha fazla zararlı. En iyisi hepsinden uzak durmak. Geçtiğimiz günlerde duyurduğumuz üzere Üniversitemiz yeni yerleşim alanı olarak Germiyan Yerleşkesi belirledi. Bu sene etüt ve proje çalışmalarını tamamlayacağız. Proje henüz belli değil ama belli olan bir şey var. O da yeni yerleşkenin “Dumansız Kampüs” olacağı. Böylece bir Sağlık Üniversitesinde olması gereken şekli ile tütünsüz bir ortam oluşturacağız Hem sigara içmeyen kişilerin sigaraya başlamasını önleyecek hem de yasak kapsamında tütüne ulaşmayı zorlaştırarak tütün bağımlılığından kurtarmaya katkı sağlayacağız. Üniversitemiz yasaklarla anılmayacak ama tütüne yasak getireceğiz. Dumansız kampüs kapsamında tüm öğretim üyelerinin odaları da dahil olmak üzere, derslik ve amfilerde, tuvaletlerde, kantin ve kafeteryalarda ve belirlenen yerler dışında sigara içilmesi yasaklanacak. 9 Şubat sigarayı bırakma gününde sigara içenlere söyleyeceğim şudur. "Kendiniz için, sevdikleriniz için, daha sağlıklı bir gelecek için sigarayı bırakın”.